Programma 2 Verbindende en versterkende sociale aanpak

Eén van de drie pijlers van de Toekomstvisie Doesburg is een meer verbindende en versterkende sociale aanpak gericht op het verbeteren van de positie, draagkracht en vitaliteit van Doesburgse inwoners. Dat is dan ook als leidraad genomen voor de komende jaren. Een nieuwe koers in het sociaal domein moet leiden tot meer sociale cohesie in de wijken en dus meer betrokkenheid van de inwoners bij elkaar, meer participatie van inwoners met meer inclusie, minder eenzaamheid, tijdige aanpak van (het ontstaan van) armoede- en schuldenproblematiek en een afname van het gebruik van zorgvoorzieningen. De belangrijkste speerpunten voor de komende collegeperiode zijn:

• Het versterken van de sociale basis van Doesburg, o.a. door te zorgen voor voldoende ontmoetingsmogelijkheden in de wijken, zowel binnen als buiten. Voor het slagen van de transformatie in het sociaal domein zullen we de focus meer gaan leggen op het collectieve en het zelforganiserende vermogen van onze inwoners, naast de individuele zorg en ondersteuning voor de mensen die dat echt nodig hebben. We willen dat buurtgericht gaan doen omdat dat de beste schaal is voor het versterken van de onderlinge relaties. Het vrijwilligerswerk kan hieraan ondersteunend zijn. Op deze manier kan eenzaamheid worden tegengegaan.
• Blijven inzetten op preventie en vroegsignalering, zodat problemen voorkomen of op tijd gesignaleerd worden. Vaak beginnen problemen in de jeugd en worden ze van generatie op generatie overgedragen. Een kansrijke start in de eerste levensfase van een kind, goed onderwijs en een helpende hand bij beginnende problematiek (zoals verlies van inkomen of werk, opvoedingsvraagstukken, huisvestingsproblematiek) kan erger voorkomen en tegelijk inzet van kostbare voorzieningen uit Participatiewet, WMO en Jeugdwet verminderen. Een goede samenwerking tussen de verschillende organisaties die actief zijn in Doesburg en het zelforganiserende vermogen is daarbij cruciaal. 
• Zorgen voor bestaanszekerheid. Bestaanszekerheid is een basisbehoefte en daarom het fundament van de samenleving. Pas als er perspectief is op het gebied van basale levensbehoeften, komen mensen uit de overlevingsmodus en kan er gestart worden met de opbouw en het benutten van kansen. Wij willen armoede bestrijden en doen dit bij voorkeur door mensen (met een bijstandsuitkering) aan het werk te helpen. Door de huidige krapte op de arbeidsmarkt zien wij (nieuwe) kansen voor inwoners die nog niet werkfit zijn. Deze groep kan, voor zover mogelijk, gestimuleerd worden vrijwilligerswerk te doen en/of al dan niet met extra begeleiding naar regulier werk of dagbesteding toegeleid worden. Ook het aanpakken van multiproblematiek in gezinnen door het bieden van maatwerk is hierbij belangrijk.
• Uitgaan van positieve gezondheid, waarbij niet de ziekte of de beperkingen van iemand centraal staan, maar de behoefte en de mogelijkheden van mensen uitgangspunt zijn. Positieve gezondheid verbindt het sociale domein met het fysieke domein door veel aandacht te schenken aan de woonomgeving, openbare ruimte, groen in de wijk, wandelroutes, sport- en speelmogelijkheden, toevallige ontmoetingen, (wijk)activiteiten, leefstijl, mobiliteit, technologie.

Omdat Doesburg voor forse uitdagingen staat, zowel financieel als op het personele vlak, wordt capaciteit ingezet om veel bestaand beleid te hervormen om financieel gezonder te worden (zie lijst met hervormingen). Tevens zijn we dit jaar gestart en stellen we in 2025 samen met onze scholen en BSO/VSO (IKC’s) een IHP vast waarin onze gezamenlijke ambitie m.b.t. onze gebouwen staat omschreven.

Voor een nadere specificatie per doel/maatregel verwijzen we de raadsleden naar Pepperflow.

In deze toelichting wordt het verschil verklaard op hoofdlijnen tussen de gewijzigde begroting 2024 en de primaire begroting 2025. 
Het geraamde resultaat van baten en lasten op dit programma is in 2025 bijna € 2.837.000 nadeliger dan de gewijzigde begroting in 2024. Voor een goed vergelijk moeten de incidentele posten in de gewijzigde begroting 2024 eerst geëlimineerd worden. In de gewijzigde begroting 2024 is een bedrag van € 93.000 aan incidentele middelen opgenomen. Dit zijn posten uit de kadernota 2023. Na eliminatie van deze posten is het verschil van € 2.930.000 nadelig. 
Dit verschil kan als volgt verklaard worden:
•    De lasten voor de linie 4 zijn weer volledig opgenomen € 113.000.
•    De lasten voor de WMO en jeugdzorg zijn aangepast n.a.v. het kostprijs onderzoek. Daarnaast waren de kosten in 2025 lager geraamd door te verwachten besparingen die ingeboekt mocht worden i.v.m. maatregelen die het Rijk zou nemen om het gebruik van jeugdzorg te verminderen. Per saldo een verhoging van de lasten van € 2.040.000.
•    De lasten voor de openbare gezondheidszorg zijn met € 33.000 gestegen.
•    De personeelslasten zijn aangepast i.v.m. de verwachte cao-ontwikkeling €203.000 nadelig.
•    Door indexatie zijn de begrote lasten gestegen met € 447.000.
•    De kosten voor het vervoer (jeugdzorg, dagbesteding en leerlingenvervoer) zijn voor 2025 € 88.000 hoger geraamd. 
•    De overige afwijkingen bedragen per saldo € 6.000 nadelig.

Voor het toelichten van de maatschappelijke effecten in de begroting zijn gemeenten verplicht om de effecten van beleid toe te lichten aan de hand van een op Rijksniveau vastgestelde set aan beleidsindicatoren. In dit boekwerk zijn deze verplichte indicatoren opgenomen in de bijlage "beleidsindicatoren en statistieken". Door de indicatoren (en daarmee de ontwikkeling ervan) op deze wijze te presenteren, ontstaat er een overzichtelijk beeld van de cijfers. Het doel van deze indicatoren is dat de beleidsresultaten van de gemeenten onderling vergelijkbaarder worden.

De volgende verbonden partijen dragen bij aan de doelstellingen van het programma 2 Verbindende en versterkende sociale aanpak:

Veiligheid- en Gezondheidsregio Gelderland Midden (VGGM) voor het onderdeel zorg

Bedrijfsvoeringsorganisatie Doelgroepenvervoer Regio Arnhem-Nijmegen (DRAN)

Modulaire Gemeenschappelijke Regeling Sociaal Domein Centraal-Gelderland (MGR)

In de paragraaf Verbonden partijen vindt u een overzicht met toelichting van alle verbonden partijen waarmee Doesburg banden is aangegaan ter behartiging van bepaalde publieke belangen.